کهندژ

برگ نخست کهندژ

کهندژ

و‌ب‌نمای نیشابور

-----------------------------------------------------------------------------------------

Kohandezh: Neyshabur Web Directory

-----------------------------------------------------------------------------------------

گردآوری و تدوین: ققنوس شرق

------------------------------------------

کهندژ: دیرینه‌نام نیشابور

یکی از نام‌های کهن‌شهر نیشابور، «کهندژ» است؛ «کهندژ شرق». الحاکم در کتاب تاریخش، چنین گفته است: «اول کسی که کهندژ بنا نهاد، انوش بن شیث بن آدم بود ... چون نوبت حکومت به منوچهر رسید، به کهندژ آمد و در حوالی آن خندق حفر کرد و در جوانب مردم را ساکن کرد و بعضی را درون قلعه‌ای اسکان نمود. اهل مملکتی را به عمارت و رفع دیوارها و توطّن در جانب آن تکلیف کرد و آتشکده‌ای در آن‌جا ساخت ... پس در جوانب کهندژ، اماکن و مساکن پیدا شد و درون قلعه، مسکون گشت و اجتماع مردم، دست داد ... چون هرمز، پادشاه شد ... او را خبر کردند که فرزندی او را متوقّع است که همه روی زمین را مسخّر کند و فرزند در راه بود ... و او را شاپور نام نهاده بودند ... این شاپور، شهر قدیم نشابور، در حوالی کهندژ، بنا نهاد ... چون شاپور به مملکت در رفته بود، لشگر ترک، بار دگر بر ملک ایران غلبه کردند. چون شاپور باز آمد ... به لشکر جرّار به سر آن اتراک رفت و .... ایشان را از ملک ایران، اخراج کرد. و باز به نیسابور آمد ... اینجا مقام نمود و بناء شهر، متصل به کهندژ و اقامه شهرستان و ... فرمود و محلات و عمارات به هم واصل کرد. و خندق شهر و کهندژ به هم متصل کرد. و بر چار جانب شهر، چار دروازه مرتب داشت؛ شرقی و غربی و جنوبی و شمالی. و مهندسان را فرمود و طریق بنا به ایشان نمود تا چنان بنا نهادند که چون آفتاب طلوع کردی، شعاع آن از هر چار دروازه در درون شهر، سطوع کردی. و آن از عجایب بناها بود و به وقت غروب، از هر چار دروازه، آفتاب در نظر بودی که پوشیده شدی. همچنین ساختند و بسی زمان بنیان بر آن سان بود و به نام خود، شهر را نام نهاد.» (تاریخ نیشابور، ابوعبدالله حاکم، تصحیح محمدرضا شفیعی کدکنی، نشر آگه، 1375، ص. 196-199)

کهندژ: وب‌نمای نیشابور

اندیشه‌ی راه‌اندازی «کهندژ: وب نمای نیشابور»، در پی درخواست برخی از دوستان برای گذاشتن پیوند وب آن‌ها در «ابرشهر: دانشنامه نیشابور»، سامان یافت. از آ‌ن‌جا که کارشیوه‌ی درونمایه‌ای «ابرشهر»، تنگنا‌هایی را برای گنجاندن پیوندها، در نگر دارد از این روی، امید است «کهندژ»، جایگزینی درخور، برای آن باشد.

نام این فهرست-وب‌نوشت، یادآورنده‌ی یکی از نام‌های کهن نیشابور است که در بند نخستین از آن سخن گفته شد. «کهندژ: وب‌نمای نیشابور»، یک سیاهه (List)، فهرست (Catalogue) و راهنما (Directory) است که کوشش می‌نماید تا درونمایه‌های وبی شایان رویکرد نیشابوری را بازشناسی و در چارچوب سیاهه‌ای الفبایی و فهرستی موضوعی در دسترس گذارد.

امید است این «کهندژ»، دژی باشد پایدار، برای گردآوری و بازیابی وب‌نشان‌های نیشابوری؛ و همچنین بازنمایی و بازشناسی همبودگاه وبی نیشابوریان؛ نیز درنگی باشد ارجمند، برای دسترسی به دست‌اندرکاران وب نیشابور؛ و پاسخی باشد شایان‌ پذیرش، برای همه‌ی بزرگوارانی که از ابرشهر، در خواست داد و ستد پیوند (تبادل لینک) داشته‌اند که بنا به گواه پیش‌گفته، دست نداده است. پس آن‌گاه، بایسته می‌دانم در زمینه‌ی کار «کهندژ» بگویم:

- بزرگوارانی که، خواهان جای گرفتن نشان وب‌شان در این فهرست‌اند، از راه بخش «دیدگاه‌ها و پیشنهادها» (در پایین این برگ)، ما را از خواسته‌ی خود، آگاه نمایند.

- دارندگان وب‌ها (سایت‌ها، وبلاگ‌ها و ...) که خواهان پاک‌شدن نشان وب خود از این فهرست هستند، با پیام رایانامه (e-mail) رسمی وب خود، ما را آگاه نمایند.

- جای‌گرفتن نام وب‌ها و وب‌‌نشان‌ها در این فهرست، نمایانگر پشتیبانی یا گواهی «کهندژ» بر کار و درونمایه‌ی آن‌ها نیست. در اینجا هدف ما، تنها، آگاهی‌رسانی از همبودگاه وب نیشابور است.

- همان‌گونه که پیش از این گفته شد، «کهندژ»، با هدف گردآوری و بازنمایی وب نیشابور، سامان یافته است و بر گردآورنده‌ی آن، هیچ‌گونه دستاورد درآمدزایی، آوازه‌خواهی و نام‌جویی در نگر نیست. از این روی و با نگر به فرهنگ پربار و نیک ایرانی که امانت‌داری یکی از ویژگی‌های برجسته‌ی آن است، از بهره‌برداران بزرگوار و بزرگمنش، چشم داریم که هدف یادشده را گرامی دارند و چنان‌چه این فهرست را در جایی بهره‌برداری می‌کنند، با نوشتن و گنجاندن نام و پیوند «کهندژ: وب‌نمای نیشابور»، ما را در این کار، پشتیبانی و دلگرم نمایند.

ققنوس شرق

فهرست وب‌نمای نیشابور

برای دیدن هر بخش، در زیر، بر روی لینک آن، کلیک کنید:

|فهرست وب‌گاه‌ها به ترتیب حروف الفبا|

فهرست موضوعی با دسته‌بندی‌های زیر:

|نیشابورشناسی|

|دولتی و عمومی|

|گروه‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد|

|دانشگاهی، آموزشی و پژوهشی|

|گردشگری، ورزش، سرگرمی، طبیعت، اقامت|

|فناوری اطلاعات، وب، شبکه، رایانه|

|کشاورزی، صنعت، تجارت، کسب و کار، خدمات|